D Vitamini Tahlili Nasıl Yapılır ve Sonuçları Nelerdir ?
Özellikle hamile bireylerde ve çocuklarda kritik bir öneme sahip olan vitamin seviyesi takip altında tutulmak adına, kan tahlili ile kandaki vitamin konsantrasyonu tespit edilir.
D Vitamini Tahlili
Vücutta birçok farklı faaliyetin yerine getirilmesine doğrudan ya da dolayı bir şekilde katkı sağlayan D vitamininin başlıca görevlerini şu şekilde sıralamak mümkündür;
- Vücut kas-iskelet sisteminin temelini oluşturan kemiklerin yapısını kuvvetlendiren kalsiyum elementinin emilimini kolaylaştırma.
- Kan pıhtılaşması faaliyetine katkı sağlaması ve bağırsak hareketlerini düzenlemesi.
- İdrar aracılığıyla vücuttan uzaklaştırılan kalsiyum ve fosfor mineralleri miktarının dengelenmesi.
- Vücuttaki hormonal faaliyetlerin belirli bir denge içerisinde sürdürülmesi.
Bu açıdan bakıldığında; vücudun birçok farklı noktasında etkin bir şekilde yer alan D vitamininin eksikliği, bireyin yaşam kalitesi üzerinde doğrudan olumsuz bir etkiye sebep olacaktır ifadesini kullanmak hiç şüphesiz yerinde olacaktır.
Vücut için kritik bir öneme sahip olan D vitamininin kandaki değerlerinin incelenmesinin yani D vitamini tahlili yapılmasının iki temel sebebi vardır. Bunlar;
- Bireyde görülen semptomların D vitamini eksikliğini işaret etmesi nedeniyle hekimin D vitamini tahliline kontrol amaçlı yönlendirmesi.
- Vitamin uygulanan bireyin vücut sistemlerindeki genel değişimin takip edilmesi.
D vitamini tahlili için herhangi bir ön hazırlık gerekmemekle birlikte, damardan alınan kanın incelenmesi yeterli olmaktadır. Dolayısıyla tahlil işlemlerinin hayli basit birkaç aşamadan oluştuğunu ifade etmek mümkündür.
Tahlil noktasında hiç şüphesiz akıllara gelen sorulardan bir tanesi de “D vitamini tahlili nerede kullanılır ?” sorusudur. Yağda çözünen vitaminler sınıfında yer alan D vitamini, tahlil edildikten sonra elde edilen veriler çoğunlukla Crohn ve kistik fibrosiz hastalıklarının takibinden kullanılır. Buna ek olarak; Ca(Kalsiyum), P (Fosfor) ve Mg(Magnezyum) minerallerinin eksikliği için uygulanan tedavi tekniğinin ne denli yararlı olduğunun ölçümünde de kullanılır.
D Vitamini Tahlili Nasıl Yapılır ?
Kan örneği alınarak yapılan D vitamini tahlilinde iki farklı D vitamini türü incelenir. Bunlar;
- 25 hidroksi vitamini
- 1.25 hidroksi
şeklinde sıralanabilir.
Kandan fazlaca bulunan 25 hidroksi, bu durumdan ötürü D vitaminin kandaki durumunun takibinde belirleyici olur. 25 hidroksin D vitamini, kalsiyum düzeyinde düşüş olan bireylerde yahut D vitamini eksikliği semptomları gösteren bireylerde durumun izlenmesi amacıyla kullanılır. 1.25 hidroksi D vitamini ise, kalsiyum düzeyi yüksek olan yahut lenfoma, sarkoidoz vb. kandaki D vitaminini arttıran hastalıklarda uygulanır.
Kan tahlilinde vitaminin tespiti amacıyla takip edilen sembolleri şu şekilde sıralamak mümkündür;
- 25 OH D
- 1,25 (OH) 2D
Burada ifade edilen semboller, kan tahlilinde vitamin konsantrasyonunun tespiti ve ne anlama geldiğinin raporlanması amacıyla kullanılır.
Genel itibariyle bakıldığında; d vitamini kan tahlili ile yapılan ve kandaki miktarı yüksek ya da düşük fark etmeksizin kontrol altına alınan bir testtir şeklinde tarif edilebilir.
Vitamin eksikliğinin tespiti ve takibi özellikle çocuklar, hamileler ve kanser hastaları için hayli kritik bir öneme sahiptir. Bu noktada şüphesiz değinilmesi gereken bir konu da, optimum d vitamini değerlerinin ne olduğudur. Uzmanlar, birçok farklı birey üzerinde yapılan tahliller ve çalışmalar neticesinde kandaki vitamin konsantrasyonunun optimum aralığının tespitini yapmayı başarmıştır.
| Bireyin Sağlık Durumu | Minimum Düzey | Maksimum Düzey | Optimum Aralık |
| Sağlıklı | 40 ng/ml | 100 ng/ml | 50-70 ng/ml |
| Uzun Süreli Hastalıklar | 50 ng/ml | 100 ng/ml | 60-80 ng/ml |
| Kanser Hastalıkları | 50 ng/ml | 100 ng/ml | 70-80 ng/ml |
Görüldüğü üzere bireyin fizyolojik durumu kandaki vitamin konsantrasyonu üzerinde doğrudan etki sahibidir ve şüphesiz birey için en uygun nokta, optimum kabul edilen aralıktır. Kan tahlili sonucunda belirtilen aralıkların dışarısında değerlere sahip olan bireyler için vakit kaybetmeden uygun bir tedavi takvimi hazırlanır ve uygulamaya geçilir. Bu durum kronik hastalıklara sahip bireyler ve kanser hastaları için daha kritik önem taşır. Vücut fonksiyonlarındaki bozukluğun, seçilen tedavi tekniğine bağlı olarak olumsuz bir seyir halini alması ihtimali vardır. Bu nedenden ötürü; hasta bireylerde vitamin eksikliği yahut fazlalığına müdahale edilirken durum birçok farklı açıdan incelenerek değerlendirilir.
Tahlil sonuçları bir önceki paragrafta da ifade edildiği gibi hamile bireyler ve çocuklarda kritik bir öneme sahiptir. Özellikle hamile bireylerde önlenemeyen vitamin eksiklikleri, bebeğin erişkinlik kazanması süreci içerisinde kemik gelişimini olumsuz etkileyecek bir faktör olarak karşımıza çıkar. Kliniksel vakıalar üzerinde yapılan incelemelere bakıldığında Türkiye bazında son 20 yıllık periyotta hamile bireylerde vitamin eksikliğiyle ilgili istatistiklerin hiç de iç açıcı olmadığını belirtmek gerekir.
Vitamin eksikliği şüphesiz ile kontrol yapılmak istenen bireylerin muhatap olması gereken bölüm; dahiliyedir. Kolesterol, tansiyon, kansızlık vb. problemlerin çözümünde hastalara yardımcı olan dahiliye yani iç hastalıkları hekimleri, başta D vitamini olmak üzere demir, B12 ve diğer tüm vitamin, mineral eksiklerinin takibinin yapılmasında görevlidir. Dolayısıyla vitaminler noktasında problem yaşayan bir bireyin başvurması gereken bölümlerin başında dahiliye gelir ifadesini kullanmak yanlış olmayacaktır.
Son olarak üzerinde durulması gereken bir nokta; kan tahlili ile ölçümü yapılan vitamin değerinin sonucunun kaç gün içerisinde öğrenileceği yani “d vitamini tahlili kaç günde çıkar ?” sorusudur. Gelişen teknolojinin sağlık sektörüne getirdiği yenilikler neticesinde tahlil sonuçları aynı gün içerisinde öğrenilebilir ve müdahale edilmesi gereken durumlarda vakit kaybetmeden uygun bir yöntem ile müdahale edilebilir.
Loading...