B1 Vitamini (Tiamin) Nedir, Faydaları, Kullanımları ve Eksikliği
B1 vitamini birçok besin maddesinde bulunur. İnsan vücudun düzgün bir şekilde çalışmasını sağlamak adına hayati önem taşıma özelliği bulunur. Düzenli şekilde alınması insan için çok önemlidir.
İçindekiler
B1 vitamini İçeren Besinler
(100 gr için hesaplanmıştır.)
B1 Vitamini
Tiamin olarak adlandırılan B1 vitamini, B kompleks vitaminidir. Birçok gıdada yer alır ve vücudun düzgün şekilde çalışmasını sağlamak için hayati önem taşımaktadır. Sinir sistemi, kalp ve kaslar dâhil olmak üzere birçok vücut fonksiyonunda yer alır. Sinir ve kas hücrelerinin içinde ve dışında elektrolitlerin akışında, enzimatik süreçlerde ve karbonhidrat metabolizmasında da önemlidir. Düzenli bir şekilde aylık olarak alınması gerekir.
Sağlık Faydaları ve Görevleri
Tiamin, kalp hastalığı, metabolik bozukluklar, yaşlanma, kanser yaraları, katarakt, glokom ve hareket hastalığına yakalanan kişilerde kullanılır. Alzheimer hastalığı olan hastaların bilişsel işlevini geliştirebileceği uzmanlar tarafından bulunmuştur. Bu vitamin, diğerlerinde de çok çeşitli beyin fonksiyonları ve rahatsızlıkları için önemlidir. Ayrıca pozitif bir zihinsel tutumu sürdürme, hafıza kaybını önleme, öğrenme yeteneklerini geliştirme, stresle mücadele etme ve enerjiyi arttırmak adına kullanılır. Vitamin konusunda yapılan birçok çalışma da katarakt önleyebilir, diğer vitaminler ile birlikte söz konusu B1 sonucuna vardı. Obezite ve metabolik bozuklukların önlenmesi için bir potansiyele sahip olduğunu bulunmuştur. B 1 vitamininin vücudun metabolizmasında bir rol oynadığına ve metabolik bozuklukların tedavisine karşı olabileceğine inanılmaktadır.
Dozaj
Tiamin için önerilen günlük alım yaşa ve cinsiyete bağlı olarak değişmektedir. Alım seviyeleri;
- 14 yaş ve üstünde olan erkeklerde gün içinde 1.2 miligram tüketmelidir (mg / gün)
- 14 ile 18 yaş arası kadınlar 1.0 mg / gün tüketmelidir.
Çocuklar
- 5 mg (1-3 yıl)
- 6 mg (4-8 yıl)
- 9 mg (9-13 yaş)
- 1 mg kız (14-18 yaş)
- 1,2 mg erkek çocuk (14-18 yaş)
Gebe ile emziren kadınların daha fazlasına ihtiyaç duyabilmeleri ve uzman doktorlarına başvurmaları gerekmelerine rağmen, 19 yaş ve üstü kadınlar 1.1 mg / gün tüketim yapılması önemlidir. Tipik olarak çoğu insan günlük B1 dozunu sağlıklı beslenmekten alıkoyabilir. Bazıları, RDA’nın karşılandığından emin olmak için bir multivitamin veya bir takviye almayı tercih edebilir. Birçok vitamin takviyesi aşırı doz ve tıbbi sorunlara sebep olabilmektedir. B1 bu bakımdan oldukça güvenli bir vitamindir. Vitaminin alımı konusunda gerekirse uzman doktor ile görüşülmesi gerekir. Ek gıdalardan alınması da sağlanabilir.
Zengin Yiyecekler Listesi
Tiamin, başta bütün (tahılsız) taneler, sert kabuklu yemişler, tohumlar ve yağsız etler başta olmak üzere çok sayıda gıdada bulunur. İşte doğal ve güçlendirilmiş tiaminin en zengin besin kaynaklarının listesi;
Yiyeceklerde |
Hizmet boyutu |
B 1 |
|||
Sebzeler ve meyve |
|||||
Sebzeler |
|||||
Soya filizi, pişmiş |
125 mL (1/2 bardak) |
0.28 |
|||
Edamame / bebek soya fasulyesi, pişmiş |
125 mL (1/2 bardak) |
0.25 |
|||
Yeşil bezelye, pişmiş |
125 mL (1/2 bardak) |
0,22 – 0,24 |
|||
Lima fasulyesi, pişmiş |
125 mL (1/2 bardak) |
0.22 |
|||
Squash, palamut, pişmiş |
125 mL (1/2 bardak) |
0.18 |
|||
Patates, deri ile |
1 orta |
0.10-0.15 |
|||
Tahıl Ürünleri |
|
|
|||
Taneler |
|||||
Buğday tohumu, ham |
30 g (¼ fincan) |
0.50 |
|||
Mısır unu |
20 g (2 yemek kaşığı) |
0.29 |
|||
Makarna, beyaz, zenginleştirilmiş, pişmiş |
125 mL (1/2 bardak) |
0.21 – 0.29 |
|||
Makarna, yumurta noodle, zenginleştirilmiş, pişmiş |
125 mL (1/2 bardak) |
0,16 – 0,21 |
|||
Hububat |
|||||
Yulaf ezmesi, anlık, pişmiş |
175 mL (¾ fincan) |
0,72 |
|||
Tahıl, kuru, her türlü |
30 g (porsiyon büyüklüğü için ürün etiketini kontrol edin) |
0,60 |
|||
Sıcak yulaf kepeği tahıl, pişmiş |
175 mL (¾ fincan) |
0.40 |
|||
Müsli ve granola |
30 g (porsiyon büyüklüğü için ürün etiketini kontrol edin) |
0.22 |
|||
Yulaf ezmesi (1 dakika), pişmiş |
175 mL (¾ fincan) |
0.21 |
|||
Diğer Tahıl Ürünleri |
|||||
Kahvaltı bar, meyve ile mısır tanesi kabuk |
1 bar (37 g) |
0,37 |
|||
Simit, sade |
½ simit |
0.30 |
|||
Kahvaltı barı, yulaf ezmesi |
1 bar (47 g) |
0.24 |
|||
Granola bar, yulaf, meyve ve fındık |
1 bar (43 g) |
0.21 |
|||
Waffle, dondurulmuş, pişirilmiş |
1 gözleme |
0.19 |
|||
Ekmek (beyaz, tam buğday, çavdar, karışık tahıl) |
1 dilim (35 g) |
0,08 – 0,17 |
|||
Süt ve Alternatifler |
|||||
Soya içeceği, |
250 mL (1 bardak) |
0.10 |
|||
Et ve Alternatifler |
|||||
Et |
|||||
Karaciğer (tavuk, domuz), pişmiş |
75 gr (2 oz) |
0,13-0,22 |
|||
Balık ve Deniz Ürünleri |
|
|
|||
Tuna, yellowfin / albacore, pişmiş |
75 gr (2 oz) |
0.10 |
|||
Alabalık, pişmiş |
75 gr (2 oz) |
0,11-0,32 |
|||
Somon, Atlantik, pişmiş |
75 gr (2 oz) |
0.11 – 0.26 |
|||
Pickerel / walleye, pişmiş |
75 gr (2 oz) |
0.23 |
|||
Midye, pişmiş |
75 gr (2 oz) |
0.23 |
|||
Ton balığı, mavi yüzgeçli, pişmiş |
75 gr (2 oz) |
0.21 |
Eksikliği
ABD gibi gelişmiş ülkelerde nadir olsa da, B1’deki eksiklikler ciddi tıbbi problemlerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Tiamin düzeylerin ciddi şekilde eksikliği sinir sistemi, beyin, kas, kalp ve gastrointestinal sistemi ilgilendiren komplikasyonlara sebep olur. Spesifik bozukluklar, anormal sinir fonksiyonuna, kalp yetmezliğine ve bacaklarda şişmeye neden olur. Hafıza kaybı, karışıklık, denge ile güçlüğe neden olabilir. Bu sorunlar en çok alkoliklerde görülmektedir. Fazla alkol almak, vücudun tiamini emmesini ve depolamasını zorlaştırmaktadır. Pek çok durumda, alkolizm tedavisi B1 tedavisini içerir. Ayriyeten genler yoluyla da geçebilir. Yaşlılar ayrıca tiamin eksikliği konusunda duyarlıdır. Bunun nedeni vücutlarının vitaminleri emmesi için daha zor bir süreye sahip olmalarıdır. Diüretiklerin kullanımı B1 eksikliği için bir farklı bir sebebidir. B1 suda çözünebildiğinden dolayı, vücutta depolanmadığı için, birincil kullanım suyu vücuttan yıkamak olan diüretikler, tiyamin gibi vitaminleri de temizler.
Belirtileri
Tiamin eksikliğinin semptomları çoktur ve tipik olarak sinir, kas ve gastrointestinal sistemler ile alakalıdır. Depresyon, duygusal dengesizlik, ameliyatsız davranış, korku, ajitasyon, halsizlik, baş dönmesi, uykusuzluk, hafıza kaybı, ağrı duyarlılığı, periferik nöropati, sonofobi, sırt ağrısı, kas atrofisi, miyalji, mide bulantısı, kusma ve kabızlık meydana getirir.
Daha az ciddi yan etkiler şunları içerebilir:
- Mide bulantısı
- Boğazınızda sıkı hissetme
- Terleme, sıcak hissetmek
- Hafif kızarıklık veya kaşıntı
- Huzursuz hissetmek veya
- Hassasiyet veya Vitamin B1 enjeksiyonunun verildiği sert bir yumru