D Vitamininin Faydaları, Eksikliği, Zararları ve Tedavisi
İnsanların kemik sağlığında etkili olan ve kalsiyum emiliminde de katkısının olması ile bilinen D vitamini çocuk gelişiminde de etkilidir. Faydaları, zararları ve tedavisi.
İçindekiler
D Vitamini Faydaları
İnsan gelişiminde ve kemiklerin güçlenmesinde önemli rol oynamaktadır. Kalsiyum ve fosfor emiliminin daha hızlı olmasını sağladığı için kemiklerin güçlenmesi konusunda etkili olacaktır. Çocuklarda ve yaşlılarda kemiklerin güç kazanması açısından önemli olaraktır. D vitamininin %90’ı güneş ışıklarından alınarak vücudun emilim yapmasını sağlamaktadır. Bazı besinlerde de bu vitamin bol miktarda bulunmaktadır. D vitamini vücudun ihtiyacının karşıladığı ve yağda çözülerek insan sağlığına yararlı olan bir vitamin olmaktadır. D vitamini çocuklarda ve yetişkinlerde faydaları şunlardır:
- Kemik gelişimini sağlayacaktır;
- Kemik erimesini durduracaktır;
- Kemik kaybının önüne geçer;
- Kasların daha güçlü olmasını sağlar;
- Kolon kanserini önler;
- Yüksek tansiyonu azaltacaktır;
- Bebeklerin kemik ve diş sağlığını sağlayacaktır;
- Kemiklerin kırılmasını önler;
- Bağışıklık sisteminin daha güçlü olmasını sağlamaktadır;
- Kalp hastalıklarını önler;
- Çocuklarda olan raşitzm hastalığını önler;
- Enfeksiyonları önler.
Güneş ışınlarının cilde teması sonucunda vücudun ihtiyacı olan vitaminin büyük bir miktarını güneş aracılığıyla alacaktır. İnsanların meme kanserini de önleyecektir. Bu nedenle de insanların düzenli olarak almaları gereken özel bir vitamin olarak bilinmektedir.
Kemik sağlığı için önemli olan kalsiyumun emiliminin hızlanmasında etkili olur. Bu sayede de kalsiyumun gelişiminde önemli olacağı için yeterli miktarda alınması gerekmektedir.
D Vitamini Eksikliğinin Belirtileri
D vitamini vücutta bulunan yağlarda depolanması ile bilinmektedir. Bu sebeple de insanların haftalar boyunca yağlarında depolanan vitamin vücudun vitamin ihtiyacının karşılanmasını sağlayacaktır.
Vitaminin yeterli miktarda vücut tarafında alınamaması durumunda insanlarda rahatsızlığa neden olması ile bilinmektedir.
Anne karnında olan bebeklerin bile gelişimi için bu vitamine ihtiyacı olmaktadır. Anne karnında olan bebeğin vitamin eksikliği olması sonucunda gelişiminde sorun olacağı gibi aynı zamanda da büyümesi sonucunda dişlerinin erken çürümesine neden olacaktır. Vitamin eksikliği olması sonucunda belirtilerin ortaya çıkması halinde doktora gidilmelidir. Yapılacak olan kan testi ile vitamin eksikliğinin olup olmadığı anlaşılır. D vitamini eksikliği olması sonucunda şu belirtiler ortaya çıkacaktır:
- Cilt sağlığının bozulması;
- Kemiklerin güçsüzleşmesi;
- Psikolojik sorunlar;
- Panik atak;
- Kronik yorgunluk;
- Eklem ağrısı;
- Bağışıklık sisteminin zayıflaması;
- Obezite;
- Yaraların geç iyileşmesi;
- Baş terlemesi;
- Çok fazla sivilce oluşması;
- Çocukların dişlerinin çürümesi;
- Kemik erimesi;
- Kalp sağlığının bozulması;
- Raşitzm.
Vitaminin eksikliği sonucunda insanların vücutlarının direncinde azalma meydana gelir. Bu sebeple de insanların sürekli olarak kendisini yorgun hissetmelerine neden olacaktır. İnsanların sadece fiziksel olarak rahatsızlanmasına neden olmayacak aynı zamanda da ruhsal olarak da rahatsızlık yaşamasına neden olur.
D Vitamini Eksikliğinin Nedenleri
Güneşlenmemek: En çok güneşte bulunması ile bilinen bir vitamin olmaktadır. Vitaminin eksikliği güneş ışığına çıkmamak ve sürekli olarak evde kalan yaşlılarda daha çoğunlukla görülmektedir. İnsanların her gün düzenli olarak kollarının ve bacaklarının açık bir şekilde güneşe çıkmaları vitamin ihtiyacının büyük bir bölümünü karşılamaktadır.
İnsanların güneşe çıkacağı zaman güneş ışıklarının tenlerine tam olarak değmesi için herhangi bir güneş koruyucu krem sürmemeleri çok önemlidir.
Yetersiz Beslenme: Vitaminin güneş ışıklarından sonra besinlerde bulunması ile de bilinmektedir. Bu sebeple de bir insan yanlış beslenmesi ve vitamin içermeyen gıdaları alması durumunda eksiklik olarak karşımıza çıkmaktadır.
Obezite: Çok aşırı kilolu olan insanlarda vitamin eksikliği ortaya çıkar. Yağlarda yeterli miktarda depolanmaması sonucunda demir ve vitamin eksikliği olarak insanlarda ortaya çıkması ile de bilinmektedir.
Yaşlılık: D vitamininin eksikliği yaşlı insanlarda çok fazla görülmektedir. B12 vitamin eksikliği ile birlikte çok fazla ortaya çıkar. İnsanların ciltlerinin yaşlanması durumunda vitamini güneş ışıkları aracılığı ile alamayacaktır. Bunun sonucunda da yaşlı insanlarda kalsiyum emilimine katkı sağlayacak olan D vitamin eksikliğinin oluşması ile birlikte kemik erimesi oluşacaktır.
Sindirime Bağlı Hastalıklar: Vitamin bilindiği üzere vücutta bulunan yağlarda depolanacak ve burada çözülecektir. Birçok insanın sindirim sistemine bağlı olarak ortaya çıkan rahatsızlıklar sonucunda vitaminin emilimi gerçekleşmeyecektir. Bağırsaklarda emilerek kana geçecek olan vitaminin oluşmamasının nedenleri sindirim sistemi ile yakından alakalı olmaktadır.
D Vitamin Eksikliğinde Ortaya Çıkan Hastalıklar
D vitamininin eksikliği ile birlikte B12 vitamin eksikliği de sıklıkla oluşacaktır. İnsanlarda gelişmesi ile birlikte belirtiler oluşacaktır. Bu belirtilerin ortaya çıkması sonucunda doktora giderek tedavinin başlanması gerekmektedir. Vitamin eksikliğinin ilerlemesi durumunda şu hastalıklar ortaya çıkar:
- Kemik erimesi;
- Dişlerin çürümesi;
- Raşitizm;
- Demir eksikliği;
- Tiroid hormonunun fazla çalışması;
- Otoimmün hastalıklar;
- Solunum yolu hastalıkları;
- Kanser.
Vitaminin hastalığı sonucunda ciddi rahatsızlık olmasına neden olur. İnsan beyni için bu vitamin ciddi etkili olmaktadır. Beynin çalışmasını etkileyecektir. Erken bunama ya da parkinson hastalığının oluşma riskini de arttırmaktadır.
D Vitamini Eksikliğinin Tedavisi
İnsanların doğal yollarla vitamin almak istedikleri zaman güneş ışıkları ve beslenmesine dikkat etmesi gerekmektedir. Ayrıca vitaminin emilimini engelleyecek bir hastalığının olması durumunda bunun tedavisinin yapılması halinde hastalığın gelişimini engellemiş olacaktır. Güneş ışıkları vücudun ihtiyacı olan vitamin ihtiyacının çok fazlasını karşılaması sebebi ile insanların tenlerinin direk olarak gün içerisinde 10 ile 15 dakika boyunca güneş ışıklarına değmesi öneriliyor. Ayrıca vitamini içeren besinler yoluyla da alınması mümkün olacaktır. Doktor tarafından yapılacak kan tahlili sonucunda eğer ki vitamin eksikliği oluşması halinde doktor kontrolünde vitamin takviyesi alınması gerekmektedir. Vitamin takviyesinin asla bilinçsiz bir şekilde doktor izni olmadan alınmaması gerekiyor. Fazlasının da zararlı olduğu unutulmamalıdır.
D Vitamini Bulunan Besinler
D vitamin eksikliği sonucunda ortaya çıkacak olan belirtiler neticesinde insanların doktora giderek kan tahlili yaptırmaları gerekmektedir. D vitamini kan değerlerinde 40 – 60 ng / mL arasında olması normal olarak değerlendirilmektedir. Bir insanın günlük olarak alması gereken D vitamin miktarı şu kadar olmalıdır:
Yaş Aralığı | Alınması Gereken Miktar |
0 – 1 Yaş | 400 IU |
1 – 70 Yaş | 600 IU |
70 Yaş Üstü | 800 IU |
Gebelikte | 1500 IU |
Emziren Kadınlarda | 2000 IU |
Güneş ışınlarına yeterli kadar çıkamayan ya da insanların koyu ciltlerinin olması durumunda güneş ışınlarından yeterli miktarda D vitamini alamayacaktır. Bunun sonucunda da insanların alabilmesi gereken vitaminin besinler yoluyla alması gerekmektedir. İnsanların alması gereken vitaminler şu besinlerde bulunmaktadır.
Besin Adı | Gram | Bulunduğu Miktar |
Soya Peyniri | 10 Gram | 120 IU |
Badem Sütü | 200 Gram | 100 IU |
Soya Sütü | 200 Gram | 119 IU |
Mantar | 10 Gram | 15 IU |
Yumurta | 1 Adet | 20 IU |
Ton Balığı | 100 Gram | 100 IU |
Sardalya | 100 Gram | 60 IU |
Somon Balığı | 100 Gram | 130 IU |
Besinler yoluyla alınacak vitaminin daha çoğunlukla hayvansal gıdalarda bulunması ile bilinmektedir. Vitaminin deniz ürünlerinde daha yoğun olarak bilindiği ve insanların ihtiyaçları olanların büyük bir kısmını karşılaması ile de bilinmektedir.
D Vitamini Zararları
İnsanların D vitaminini doğal yollarla alması sonucunda herhangi bir fazlalık olması çok az bir olasılıktır. Fakat takviye olarak kullandığı vitaminin bilinçsiz olarak tüketilmesi sonucunda insanlarda birçok yan etkiler görülmektedir. Bu sebeple de her zaman vitamin eksikliğinin kan tahlilinde ortaya çıkması ile birlikte doktor tarafından önerilmesi sonucunda takviye ilaç kullanımı gerekmektedir. D vitamini fazla olması sonucunda şu belirtiler ortaya çıkacaktır:
- Cilt kuruması;
- Sindirim sisteminde sorunlar;
- Aşırı susama;
- Cinsel istek kaybı;
- Göz kızarıklığı;
- İştah kaybı;
- Baş dönmesi;
- Kemiklerde ağrı;
- Ani kilo verme;
- Ağız kuruluğu.
D vitamini fazlalığı olması sonucunda ciddi olan böbrek yetmezliği ya da karaciğer hastalıklarının olmasına neden olacaktır. Bu durumda insanların yapması gereken vitamini bilinçli olarak almak olacaktır. Vitamin fazlalılığı olması durumunda takviye ilaç alımını bir an önce bırakılması gerekmektedir.