B12 Vitamini Eksikliğinde Görülen Hastalıklar ve Belirtileri
Özellikle et ve süt ürünlerinde bolca miktarlarda bulunan B12 vitamini vücuttaki tüm hücreler tarafından aktif şekilde kullanılır. Eksikliğinde, kan hücresi üretimi azalır böylece birçok hastalık ortaya çıkar
İçindekiler
B12 Vitamin Eksikliğinde Görülen Belirtiler
B12 vitamini vücudunuzun yapı taşı sayılabilecek vitaminlerden biridir. DNA’nın oluşumundan günlük enerji ihtiyacınızı karşılamaya kadar pek çok alanda aktif şekilde kullanılır. İlk olarak 1948 yılında tanımlanan ve anemi hastalığının tedavisinde kullanılan bu vitamin kobalamin olarak da bilinmektedir. Son yıllarda ülkemizde B12 eksikliğine bağlı hastalıklar farklı yaş grupları arasında %3 oranında arttığından bu vitamine olan ilgi ve merak da artmıştır.
Eksikliğinde görülen belirtilerden bazıları şöyledir:
B12 Eksikliğinin Vücuda Zararları
- Baş dönmesi,
- İştahsızlık ve mide bulantısı,
- Kabızlık, ishal ve gaz şikayeti,
- Tat algısında bozulma,
- Ciltte kuruma ve pul pul dökültüler,
- Kulak çınlaması,
- Yürüme problemleri,
- Aşırı yorgunluk hissi ve enerji zayıflığı,
- Bağışıklık sisteminde zayıflama ve alerjiler
- El- ayaklarda titreme ve ani kramplar,
- Gece körlüğü ya da karanlık ortamda dengeyi sağlamakta güçlük,
- Kişilik değişiklikleri ve aşırı stres
Vejetaryen beslenme şekline sahip kişilerde, alkol tüketim bozukluğu olanlarda, crohn sendromu ve çölyak gibi bağırsak emilim bozukluğu olan hastalarda, 50 yaş üstü insanlarda ve hamilelik döneminde aşırı kusma şikayeti görülen kadınlarda B12 vitamin eksikliği ve buna bağlı hastalıklar daha yaygın olarak görülmektedir.
B12 Eksikliğinin Vücuda Zararları ve Neden Olduğu Hastalıklar
B12 vitamin eksikliği uzun süre devam ettiğinde vücuda çok zararlı sonuçları olabileceği gibi erken mü
dahale edilemeyen kişilerde ölümcül hastalıklara yol açabilir.
Anemi: B12 eksikliğinde ortaya çıkan ilk belirtilerden biri kırmızı kan hücrelerinin sayısında azalma ve beyaz kan hücrelerinin şeklinde bozulma görülmesidir. Çünkü B12, kırmızı kan hücrelerinin yapımında ve büyümesinde aktif bir rol oynar. Eksikliğinde anemi ve anemiye bağlı hastalıklar ortaya çıkar. Özellikle çocukluk döneminde görülmesi halinde kas ve kemik gelişimi yavaşlar.
Ergenlik dönemindeki kadınlarda B12 vitamin eksikliğine bağlı anemi görülmesi halinde adet düzeninde bozulma, yeterli kan hücresi üretilemediğinden siyaha yakın renkli katı regl ve yumurtalıklarda küçülme ortaya çıkabilir.
Beriberi: B12 vitamin eksikliği anemisinin bir sonraki aşaması berberi hastalığıdır. Beriberi hastalığı ıslak ya da kuru olarak adlandırılan iki farklı türde görülebilir. Türkiye’de çok nadir olarak görülen bir hastalık olmakla birlikte özellikle ülkemizde açlık grevi eylemi yapan kişiler arasında daha sık ortaya çıkmaktadır. Hastalık bir kere ortaya çıktıktan sonra tamamen tedavi edilemez fakat tıbbi destek alınmadığı hallerde wernicke- korsakof sendromuna yol açar. Erken müdahale edilmediğinde ölümcüldür.
B12 eksikliği kulak çınlaması yapar mı?
Şizofreni: Beyin hücreleri yeterli beslenemediğinde depresyon, aşırı stres, alınganlık, öfke nöbetleri, kişilik değişiklikleri, duygu-durum bozuklukları, sese karşı aşırı duyarlı hale gelme ve halüsinasyon gibi şikayetler ortaya çıkabilir. B12 vitamin eksikliği olan hastalarda nadiren şizofreni geliştiği sağlık kuruluşlarına rapor edilmiştir.
Cilt kuruluğu ve sivilce: Cilt kuruluğu, cilt yüzeyini viral ve bakteriyel hastalıklara karşı açık hale getirir. Aşırı kuruluk nedeniyle sivilce oluşumu artar. Ayrıca alerjik reaksiyonlar daha sık ortaya çıkar. Deri yüzeyinde hassaslaşma ve kuruma zaman içinde cilt yüzeyinde kızarıklık, pul pul dökülme, nedensiz şekilde başlayan kanamalara da yol açar. Yüz bölgesinde leke oluşumu artar.
Vitamin eksikliğine bağlı görülen cilt kuruluğunda dışarıdan sürülen nemlendirici içerikli kremler kuruluğu önlemeye yetmez. B12 açısından zengin bir diyet ve takviye ilaçlar ile yapılacak tedavi iyileşme sürecinin hızlanması açısından çok önemlidir.
Tedavi Yöntemleri
B12 vitamin eksikliğinin teşhisi için öncelikle kan tahlili ve idrar tahlili yaptırılması gerekmektedir. Erken dönemde koyulan tanılarda hastalıkların tedavisi çok kolaydır. Dil altı pastiller, enjeksiyonlar ya da ağız içi spreyler ile düzenli bir diyet uygulamak yeterli olacaktır. Fakat ilerlemiş durumlarda uygulanan tedavi berberi ve wernike- korsikoff gibi B12 eksikliğine bağlı hastalıkların iyileşmesine herhangi bir katkı sağlamaz, sadece belirtilerin şiddetini azaltmaya yardımcı olur.
Başlangıç tedavisinde genellikle ilk 3 ay boyunca günlük olarak ilaç takviyesi yapılabileceği gibi şiddetli vitamin eksikliğinde haftada 2 ya da 3 defa enjeksiyonla tedavi yöntemi seçilebilir. 3. ayın sonundan itibaren ilaç dozu azaltır ve 1 sene boyunca rutin tam kan sayımı yapılarak hastanın kan değerleri kontrol edilir.
B12 tanı ve tedavisi başladıktan sonra eksikliğe yol açan nedenlerin araştırılması için ayrıca; Metilmalonik asit (MMA) testi, İntrensek faktör testi, Shilling testi ya da gerekli görülürse kemik iliği testi de istenebilir.
İlerlemiş iştahsızlık ve mide bulantısı şikayeti olan hastalarda serum yardımı ile beslenme takviyesi yapılabilir.
Loading...