B12 Vitamin Eksikliği Nedenleri Nelerdir, Belirtileri

B12 vitaminin her insanın vücudundan normal değer aralıklarında olması çok önemlidir. Aksi olan durumlar bir hastalığa ve vücutta var olan bir soruna işaret ediyordur.

İçindekiler

B12 Vitamini
Nedenler
Belirtiler

B12 Vitamini

Kobalamin ismi ile bilinen B12 vitamini kırmızı kan hücreleri üretimi için gerekli olan vitamin türüdür. Sinir hücrelerinin sağlıklı olması, korunması ile genetik materyalin oluşması konusunda rol oynamaktadır. Belli başlı gıdalar içinde var olan suda çözünme gösteren vitamindir. Süt, balık, et ürünleri ve yumurtada bulunur. Bu vitaminin eksikliğinin başlangıç semptomları arasında baş dönmesi ile yorgunluk vardır. Tedavi edilmeyen eksilmeler anemiye dönerken sinir sistemi üzerine zarar meydana getirebilir. Kas içi vitamin B12 enjeksiyonlarının çoğunluğu tedavinin temelini oluşturmaktadır.

Her gün alınması gereken vitamin miktarı yaşa göre değişir. Farklı yaş grupları için günlük önerilen düzeyler;

Yaşam evresi	Önerilen Tutar
Doğum ve 6 ay aralığında	0.4 mcg
7-12 aylık arasında	0,5 mcg
1-3 yaş arasında	0,9 mcg
4-8 yaş arasında	1,2 mcg
9-13 yaş arasında	1,8 mcg
Gençler 14-18 yaş arasında	2,4 mcg
Yetişkinler	2,4 mcg
Hamile gençler ile kadınlar	2,6 mcg
Emziren gençler ile kadınlar	2,8 mcg

Nedenler

B12 vitamini eksikliği en yaygın olarak içsel faktör eksikliğinden kaynaklı meydana gelir. İçsel faktör eksilmeye başladığı zaman B12 vitamininde emilme meydana gelmez. Bundan kaynaklı olarak vücut tarafından kullanılmamaktadır. Pernisiyöz anemiler, intrinsik faktör üretimi bozulmalar bu tarz bir durumdur. Vitamini eksikliğinin de ilk sıralarda yer alan sebeptir. Eksikliğinin diğer sebepleri arasında;

Vitaminleri içeren gıdalar konusunda yetersiz düzeyde besin alma, özellikle süt, yumurta, et, balık, peynir, tereyağı ve farklı süt ürünleri (veganlar) yemeyen vejetaryanlarda
Çölyak hastalığının oluşması, mide enflamasyonu (gastrit) veya pankreatik yetmezlik gibi mide anormalliklerinden kaynaklı oluşan vitaminin yetersiz şekilde emilimi yahut kullanımı
Yetersizlik şeklinde emilimin meydana gelmesi, mide ve bağırsakta yapılan ameliyatından sonra ve inflamatuar bağırsak hastalıklarının oluşmasında meydana gelir.
Bağırsaklardaki organizmalarda artış oluşması
Emilime engel olan ilaçların alımı
Alkol alımının artması
Nadir konjenital bozuklukların yaşanmaya başlaması

Genetik etkenler bazı insanlar üzerinde vitamin eksikliğinin gelişmesini etkileyebileceğini gösterir.

Pernisiyöz Anemi

Bu sorun bazı ülkelerde vitaminini eksikliğinin en sık görülen sebepleri arasında yer alır. Pernisiyöz anemi, mideyi etki altına alan otoimmün durumdur. Bu sorun bağışıklık sisteminin kişi vücudunun sağlıklı hücrelerine saldırdığı anlamına gelmektedir. Midede, B12 vitamini intrinsik faktör olarak adlandırılan bir proteinle birleştirilmektedir. B12 vitamini ve içsel faktörün bu karışımları daha sonra distal ileum adı verilen bağırsakların bir bölümünde vücut tarafından emilir. Pernisiyöz anemi durumunda bağışıklık sistemi midede yer alan hücrelere saldırarak, içsel durumların üretilmesine sebep olur. Bundan dolayı insan vücudu vitamini ememez. Pernisiyöz aneminin kesin nedeni bilinmez. Bu durum, 60 yaş civarında kadınlarda, aile öyküsü olan kişilerde, Addison hastalığı ya da vitiligo gibi farklı otoimmün hastalığı olan kişilerde oldukça yaygındır.

Diyet

Beslenmelerde gereken düzeyde vitaminler alınmazsa eksiklikler yaşanmaya başlanır. Et, balık ve süt tarzındaki ürünleri düzenli şekilde tüketmek vitaminin alınmasını sağlar. Bunları tüketmeyen kişiler, vegan diyetini takip eden veya genellikle çok zayıf bir diyete sahip olan kişilerde yetersiz kalabilir.

Mide Sorunları

Bazı mide hastalıkları ya da mide ameliyatları yeterli değerlerde vitaminin emilimine engel olabilir. Midenin bir kısmının çıkarılması ile yapılan cerrahi işlemler sonucunda bu riskte artış meydana gelir.

Bağırsaklar

Bağırsakları etki altına alan sorunlar gereken değerlerde emilimin önüne geçer. Crohn hastalığı buna etki eden en önemli sebeptir.

İlaç

Belli başlı ilaçların kullanımları insan vücudunda bulunan miktarların azalmasına olanak sağlar.

Fonksiyonel Eksiklik

Bazı kişilerin kan testleri sonucunda vitamin normal olan değerlerde olsa bile eksiklikler ile alakalı sorunlar ile karşı karşıya kalınabilir. Bu sorun fonksiyonel eksiklik olarak adlandırılan bir sorundan kaynaklanır. Burada hücrelerin arasında vitaminlerini taşınmasına yardımcı olan proteinler ile alakalı sorunlar vardır. Bu da omuriliği tutan nörolojik komplikasyonlara sebep olur.

Belirtiler

Vitaminin eksilmesinden kaynaklı olarak ilk dönemler içinde belirtiler çoğu zaman meydana gelmez. Bunun sebebi de karaciğer tarafından depolanma yapılmasıdır. Başlangıç dönemi içinde oluşan belirtileri arasında;

Baş dönmesi
Ciltte solukluk
Nefes darlığının yaşanması
Yorgunlukların oluşması
Anemi
İşitme konusunda güçlük

Tedavi altına zamanında alınmazsa sinir sistemi, beyin ve omurilik dışındaki sinirlere zarar verir. Spinal kord meydana gelmeye başladığında ilk belirtiler ayaklarda karıncalanmalar, güçlük çekme, pozisyon alma duygusunun kaybetme ve kas koordinasyonu kayıplarıdır. Tedavi edilmediği zaman oluşan diğer belirtiler;